Η αρχή

Το Βουργαρέλι ως κεφαλοχώρι είχε έδρα ειρηνοδικείου από το 19ο αιώνα και επομένως και Υποθηκοφυλακείο. Το Υποθηκοφυλακείο του Δήμου Θεοδωρίας με έδρα στο Βουργαρέλι είχε περιοχή ευθύνης του τον ομώνυμο Δήμο.

Η Κατοχή

Το αρχείο του Υποθηκοφυλακείου Βουργαρελίου δυστυχώς καταστράφηκε ολοσχερώς κατά την διάρκεια της Γερμανικής Κατοχής. Όπως προκύπτει από την έρευνα που έγινε στα βιβλία των μερίδων του υποθηκοφυλακείου οι μερίδες μεταγραφών, υποθηκών κ.τ.λ. αρχίζουν από τις (9-8-1948). Υπάρχουν βέβαια μεμονωμένες περιπτώσεις όπου κάποιοι κάτοχοι τίτλων, οι οποίοι είχαν στην κατοχή τους επικυρωμένα αντίγραφα των τίτλων τους, φρόντισαν για την εκ νέου καταχώρηση τους στο Υποθηκοφυλακείο μετά το έτος 1948.

Το αρχείο

Μπορεί ο αριθμός των συμβολαίων που μεταγράφηκαν ξανά, να είναι πολύ μικρός σε σχέση με αυτόν του αρχείου πριν την καταστροφή αλλά μέσα σε αυτά υπάρχουν αντίγραφα του 19ου αιώνα. Κάποια από αυτά αποτελούν μέρος της ιστορίας του τόπου. Όπως το υπ' αριθμ. 2701/4-10-1884 αγοραπωλητήριο συμβόλαιο με ημερομηνία δεύτερης μεταγραφή το έτος 1971!

Στο αρχείο, το οποίο είναι όλο μηχανογραφημένο, υπάρχουν περισσότερες από 8.000 πράξεις κάθε είδους (μεταγραφές, υποθήκες, εξαλείψεις κ.λπ.)

Η περιφέρεια

Στην πορεία των δεκαετιών έχουν γίνει πολλές αλλαγές στην διοικητική διαίρεση της περιοχής. Από τον Δήμο Θεοδωρίας τον 19ο αιώνα, σε ανεξάρτητες κοινότητες και από τον Δήμο Αθαμανίας στην αλλαγή του 20ου με τον 21ο αιώνα, στον Δήμο Κεντρικών Τζουμέρκων σήμερα. Αυτές οι αλλαγές δεν επηρεάζουν την περιοχή ευθύνης (αρμοδιότητας) του υποθηκοφυλακείου.

Ο Υποθηκοφύλακας

Το υποθηκοφυλακείο Βουργαρελίου υπήρξε πάντα μη ειδικό άμισθο. Έτσι την θέση κάλυπτε ο εκάστοτε συμβολαιογράφος Βουργαρελίου. Τις περιόδους που δεν υπήρχε διορισμένος συμβολαιογράφος τα καθήκοντα τα εκτελούσε ο εκάστοτε Ειρηνοδίκης Βουργαρελίου (Δροσοπηγής) ακόμη και ο γραμματέας του ειρηνοδικείου.

Κατά τον ίδιο τρόπου ο Ειρηνοδίκης (ή ο γραμματέας) Βουργαρελίου αναπλήρωνε και τον συμβολαιογράφο όταν δεν υπήρχε τέτοιος. Υπέγραφε με τον τίτλο «Συμβολαιογραφών Ειρηνοδίκης Βουργαρελίου» ή «Συμβολαιογραφών γραμματέας του Ειρηνοδικείου Βουργαρελίου».

Το συμβολαιογραφικό αρχείο

Οι πράξεις (συμβόλαια, διαθήκες, πληρεξούσια, κ.λπ.) που υπογράφτηκαν από τους ανωτέρω υπάρχουν όλες στο αρχείο του συμβολαιογραφείου.