Ένα από τα πιο παλιά συμβόλαια στο αρχείο του Υποθηκοφυλακείου είναι αυτό με το οποίο οι κάτοικοι του Βουργαρελίου αγοράζουν το χωριό τους!
Η αγορά έγινε με το υπ' αριθμ. 2701/4-10-1884 αγοραπωλητήριο συμβόλαιο του ποτέ συμβολαιογράφου Άρτας Κωνσταντίνου Ι. Βάλλα, το οποίο μεταγράφηκε αρχικά στα βιλία μεταγραφών του Υποθηκοφυλακείου του τότε Δήμου Θεοδωρίας και στη συνέχεια μετά την καταστροφή του αρχείου κατά τη διαρκεια της Γερμανικής Καταχής μεταγράφηκε εκ νέου το έτος 1971!
Το συμβόλαιο
Με το συγκεκριμένο συμβόλαιο, το οποίο υπογράφτηκε «Έν Άρτη τήν τετάρτην Οκτωβρίου τού χιλιοστού οκτακοσιοστού ογδοηκοστού τετάρτου έτους ημέραν Πέμπτην (4-10-1884), έν τώ συμβολαιογραφίω κειμένω έν τή κατά τήν συνοικίαν Μητροπόλεως οικίας του συμβολαιογράφου καί κατοίκου Άρτης Κωνσταντίνου Ι. Βάλλα ...», οι δουλοπάρικοι κάτοικοι του χωριού Βουργαρελίου του Δήμου Θεοδωρίας της Επαρχίας Τζουμέρκων αγόρασαν από τον τσιφλικά Αβραάμ Πασά Καρακεχαγιά «από κοινού καί έξ αδιαιρέτου τό ιδιόκτητον τού Αβραάμ Πασά Καρακεχαγιά, χωρίον Βουργαρέλιον μεθ' όλης(!) αυτού τής περιφερείας κείμενον έν τώ Δήμω Θεοδωρίας τής Επαρχίας Τζουμέρκων συνορεύον γύρωθεν ... εκτάσεως ώς έγγιστα 8.290 (ταπιά) στρεμμάτων μετά τών έν αυτώ οικιών και καλυβών και ...»
Το τίμημα
Έτσι αντί τιμήματος 3.000 χρυσών οθωμανικών λιρών «πληρωτέων εντός 5 ετών από σήμερον καί είς 10 δόσεις ... εντόκως πρός 8 τοίς εκατόν(!) ετησίως έγινε η αγορά.
Συνολικά με τους τόκους το τίμημα ανήρθε στο ποσό των 4.416,66 λιρών. Λόγω ενός μικρού υπολοίπου 80,16 λιρών (2.244 δραχμές) και επειδή ο πωλητής «παρακρατεί τούς τίτλους τής κυριότητός του (Ταπιά) καί επιφυλάσσεται είς εαυτόν τήν κυριότητα του πωλούμενου κτήματος μέχρι εντελούς αποπληρωμής τού τιμήματος καί τών τόκων αυτού...» το χωριό κινδύνευε να περιέλθει εκ νέου στον Καρακεχαγιά Πασά.
Η αποπληρωμή
Το 1889 με νέο συμβόλαιο ο μεγαλοτσιφλικάς και πολιτευτής Άρτας Κωνσταντίνος Καραπάνος αναλαμβάνει την αποπληρωμή του υπολοίπου των 80,16 λιρών με αποτέλεσμα να χαθεί η ανεξαρτησία του χωριού εκ νέου για τα επόμενα 40 χρόνια.
Στη συνέχεια το 1924 οι κάτοικοι μπόρεσαν να ξεπληρώσουν το χρέος.
Το έτος 1925 ιδρύεται ο Αναγκαστικός Συνεταιρισμός Συνιδιοκτησίας Δάσους και Χορτονομής Βουργαρελίου – Παλαιοκατούνου ο οποίος διαχειρίζεται τις εν λόγω εκτάσεις.